Ikony boczne
Twitter YouTube Vimeo Flickr RSS

22 lipca 1944 roku 27 Wołyńska Dywizja Piechoty Armii Krajowej wyzwoliła Kock

9 lipca 2015

27 Wołyńska Dywizja Piechoty Armii Krajowej w dniu 22 lipca 1944 wyzwoliła Kock. Miasteczko zostało zajęte przez batalion tej dywizji pod dowództwem por Kazimierza Filipowicza „Korda”. Wcześniej 27WDPAK wyzwoliła  Lubartów, Firlej, Michów. Walki te były elementem szeroko zakrojonej operacji- bitwy  o zajęcie Lublina. Po wyzwoleniu tych miejscowości  23 lipca do Lubartowa,  wkroczyły jednostki 3 Korpusu Armii Czerwonej (1 Front Białoruski), a po południu przybyły oddziały Armii Ludowej(wspierające radziecką armię w zaprowadzeniu sowieckich porządków w Polsce)  ppłk Korczyńskiego (uwolnione przez wojska sowieckie z okrążenia w lasach parczewskich). Na skutek jego żądań, dowództwo dywizji usunęło swoje oddziały z Lubartowa, koncentrując je w rejonie Kaniówki, Kozłówki i Siedlisk. Z dowództwem korpusu sowieckiego ustalano zasady dalszej walki z Niemcami.
25 lipca w Skrobowie odbyło się spotkanie oficerów dywizji ze stroną sowiecką pod przewodnictwem gen. Bakanowa. Zdumionym Polakom przedstawiono żądanie złożenia broni. W tym czasie oddziały polskie zostały otoczone przez wojsko sowieckie. Wymuszone złożenie broni odbyło się tego samego dnia w Skrobowie, rozformowanie jednostki nastąpiło 26 lipca. Żołnierzy dywizji rozstrzeliwano m.in. w Kąkolewnicy, na Zamku w Lublinie. Po rozwiązaniu dywizji, w listopadzie 1944 roku, NKWD utworzyło w Skrobowie na Lubelszczyźnie obóz dla żołnierzy AK. Żołnierze 27 DPAK przetrzymywani byli w fatalnych warunkach.(więcej można przeczytać w książce Jerzego Ślaskiego „Skrobów. Dzieje obozu NKWD dla żołnierzy AK 1944-1945.”) 27 marca 1945 roku 48 więźniów obozu dokonało brawurowej ucieczki. Pozostali w Skrobowie zostali wkrótce wywiezieni do łagrów.
27 WDPAK powstała w lipcu 1943 roku na Wołyniu w celu ochrony ludności polskiej przed „Rzezią Wołyńską” przeprowadzaną przez ukraińską UPA. W styczniu 1944 na teren Wołynia wkroczyła Armia Czerwona. Komenda Główna AK zarządziła przeprowadzenie akcji „Burza” polegającej na walce z wycofującymi się oddziałami niemieckimi, współdziałaniu wojskowym z Armią Czerwoną i występowanie w roli  gospodarzy na polskiej ziemi wobec wkraczających oddziałów czerwonoarmistów. 27WDPAK walczyła z Niemcami w okolicach Włodzimierza Wołyńskiego, Kowla i tzw. Polesiu Wołyńskim. Szlak bojowy zakończyła na Lubelszczyźnie w okolicznościach właściwych dla tzw. Polski Ludowej zniewolonej przez Rosję. Podobny los czekał żołnierzy AK w całym kraju, w tym również w Kocku. Z Kocka i okolic zesłano w głąb ZSRR następujące osoby: Chudzik, Bąk, T. Cybul, W. Cybul, Wł. Czajka, J. Guz, Wł. Kaznowski, J. Kowalczyk, Latek, Wł. Kułenty, S. Sikora, K. Wasilewski – dr weterynarii, Narębski, Zieliński – aptekarz.