Ikony boczne
Twitter YouTube Vimeo Flickr RSS

5 maja mija 206 rocznica Śmierci Berka Joselewicza

5 maja 2015

W tym roku obchodzimy 206 rocznicę śmierci Berka Joselewicza, pułkownika wojsk polskich, który zginął podczas potyczki z Austriakami pod Kockiem 5 maja 1809 roku.

Berek Joselewicz urodził się w należącej wówczas do Rzeczypospolitej Kretyndze na Żmudzi w 1764 roku. Był faktorem i handlarzem końmi. Zatrudniony był przez księcia, który wysyłał go za granicę. Podczas jednego z takich wojaży nauczył się francuskiego. Spędził trochę czasu w Paryżu, kiedy rozpoczęła się rewolucja francuska. Przeżycie to być może zainspirowało go do późniejszego przyłączenia się do Kościuszki.
Podczas insurekcji kościuszkowskiej w 1794 organizował Pułk Lekkokonny Starozakonny (żydowski). 17 września 1794 roku Kościuszko oficjalnie ogłosił utworzenie żydowskiego oddziału. Joselewicz, wraz z innym Żydem, Józefem Aronowiczem, stworzyli patriotyczną odezwę w języku jidysz wzywającą do walki wydaną 23 kwietnia.
500 mężczyzn odpowiedziało na wezwanie, uformowano z nich regiment kawalerii – wg niektórych autorów Joselewicz miał jednak za mało czasu i środków na jego sformowanie, bo jedynie 3 tygodnie i 3000 złp. Na prośbę Joselewicza zapewniono im możliwość przestrzegania religijnych obyczajów, dostęp do koszernego jedzenia, powstrzymywania się od pracy w szabat (kiedy to było możliwe), a także noszenia tradycyjnych żydowskich bród. W okresie insurekcji warszawską Pragę zamieszkiwało ok. 7000 ludzi, z czego ok. 5000 stanowili Żydzi. Oprócz oddziału Joselewicza sformowano oddziały żydowskiej milicji. Oddział Joselewicza brał udział w obronie warszawskiej Pragi, podczas której został rozbity. Tylko część przeżyła, włączając w to samego Joselewicza, który dostał się do niewoli rosyjskiej.
Po klęsce insurekcji kościuszkowskiej Joselewicz przez Galicję wyemigrował do Włoch. Tam trafił do legionów Jana Henryka Dąbrowskiego. Jako dowódca polskiego oddziału w wielu bitwach napoleońskich: nad Trebbią, pod Novi, Hohenlinden, Austerlitz i Frydlandem. W 1808 został kawalerem orderu Virtuti Militari. Odznaczony był także Legią Honorową.
W armii Księstwa Warszawskiego dowodził szwadronem. Zginął podczas potyczki z Austriakami pod Kockiem w 1809. Jego grób znajduje się pod Kockiem przy drodze do miejscowości Białobrzegi.

DSC_0003